Thursday, 28 April 2016

REDUPLIKASIE

Die herhaling van 'n woord in Afrikaans word heeldikwels gebruik.

Voorbeelde is:

aan-aan
baie-baie
eet-eet
gou-gou
kolle-kolle
net-net
nou-nou
sit-sit
speel-speel
spring-spring
wil-wil

Die verskynsel word deur taalkundiges volle reduplikasie genoem. Daar is ook nog gedeeltelike reduplikasie. Dit is die herhaling van slegs woorddele soos in skat-skatryk, brand-brandmaer, gras-grasgroen. Volle reduplikasie vind mens wel in die tale van Europa, maar op 'n baie beperkte skaal. Die reduplikasie-patroon kom uit die Ooste. Waarskynlik is dié wyse van woordvorming ontleen aan Maleis. Maar verskeie Oosterse tale het dié produktiewe prosedure om woorde te maak.

In teenstelling tot sy Europese stamtale, veral Nederlands, is reduplikasie in Afrikaans hoogs produktief. Met ander woorde, ons voorsate het 'n paar gevalle van reduplikasie aan ander tale ontleen, en toe die patroon toegepas op ons ganse woordeskat.


Die reduplikasie woorde het soms 'n heel voorspelbare betekenis. Gou-gou beteken byvoorbeeld wel “baie gou”. Party woorde het 'n effens afwykende betekenis. Wil-wil beteken byvoorbeeld nie “baie wil” nie, maar “effens wil”. Ander reduplikasie woorde het die teenoorgestelde betekenis van die grondwoord soos byvoorbeeld nou-nou is beslis nie “dadelik” nie. Dit het meer die betekenis van “netnou”.

No comments:

Post a Comment